توجه مشتر
برای اینکه بدانیم توجه مشترک چیست اول باید یک توضیح مختصر و ساده از تئوری ذهن داشته باشیم.
تئوری دهن یعنی توانایی نسبت دادن حالتهای ذهنی مختلف مثل نیتها، احساسات، خواستهها و باورهای ما به خودمان و دیگران.
درک این مسئله که حالتهای ذهنی بقیه میتواند متفاوت از حالتهای ذهنی خود فرد باشد، یعنی تئوری ذهن.
توجه مشترک چیست؟
توجه مشترک همانطور که از نامش پیداست، به معنی توجه اشتراکی در مورد چیزی ( اشیا، افراد، مفهوم و … ) با یک یا چند نفر است.
کسی که توجه مشترک دارد، توانایی حفظ توجه و تغییر توجه را دارد.
توجه مشترک به معنی توانایی کودک در دنبال کردن جهت نگاه، وضعیت سر و سایر ژستهایی است که باعث میشود کودک موضوع دیداری فرد دیگر را دریابد.
مهارت توجه مشترک تأثیر بسیار زیادی بر رشد مهارتهای زبانی، شناختی و اجتماعی دارد.
کودکان نابینا، ناشنوا و مبتلا به اختلالات نافذ رشد ( اوتیسم ) در ایجاد توجه مشترک و پاسخ به آن دچار مشکلاتی هستند.
توجه مشترک در کودک اوتیسم
هم ایجاد و هم پاسخ دادن به توجه مشترک در کودکان مبتلا به اوتیسم نقص دارد، آنها در زمان گفتار بیتوجه هستند و معمولاً نسبت به منبع صداها بیتوجه هستند.
اهمیت توجه مشترک به تدریج در تحقیقات مربوط به اختلال اوتیسم زیاد شد. زیرا توجه مشترک یکی از اولین رفتارهای اجتماعی است که در نوزاد پدیدار میشود.
توجه به وجود نقصهایی در توجه اشتراکی میتواند در تشخیص زود هنگام اختلال اوتیسم مؤثر باشد، زیرا توجه مشترک قبل از کسب توانایی گفتار قرار دارد.
راهکارهایی برای تقویت توجه مشترک
آموزش توجه مشتر دارای سه جزء است؛
۱ – نشان دادن و اشاره کردن
۲ – تغییر نگاه
۳ – تبادل نگاه
بهتر است تمرینهای تقویت توجه مشترک را در دو مرحله انجام دهید.
اول خودتان اشیایی را به کودک نشان دهید و بعد از او بخواهید اشیا را به فرد سومی نشان دهد.
چند مثال برای آموزش توجه اشتراکی
*وقتی کودک در حال بازی است و با چیزی سرگرم است، شما اسباب بازی دیگری را بردارید و سعی کنید با آن اسباب بازس توجه کودک را جلب کنید، مثلاً اگر اسباب بازی میتواند ایجاد صدا کند آن را روشن و خاموش کنید تا کودک به آن نگاه کند.
در این تمرین هدف این است که اسباب بازی را به عنوان یک شی جالب به کودک نشان دهید، و هدف بازی کودک با آن اسباب بازی نیست هرچند اگر ودک خواست بازی کند مانعی ندارد این اجازه را به او بدهید.
*تابلویی روی دیوار است ( ترجیحاً تصویری است که کودک آن را دوست دارد ) تابلو را به کودک نشان دهید و به آن اشاره کنید، سعی کنید نگاهتان را بین تابلو و کودک رد و بدل کنید و یک جملهژی توصیفی دربارهی تابلو بگویید، مثلاً بگویید چه اسب زیبایی!
*وقتی برای کودک لباس یا اسباب بازی جدیدی میخرید از او بخواهید که آن را به دیگر اعضای خانواده نشان دهد، مثلا بگویید لباست را به بابا نشان بده.
البته نباید فراموش کنیم که مشکل در توجه مشترک با نقص توجه تفاوت دارد.
اگر میخواهید دربارهی نقص توجه بیشتر بدانید اینجا را مطالعه کنید.
11 دیدگاه دربارهٔ «توجه مشترک»
مطالب تون خیلی خوب و مفید بود، شناخت این کودکان و برخورد درست و خوب کمکی هست به مادرانی که همیشه نگران فرزندشان میباشد.
مریم جان نگاه زیبای شما به موضوع و درک کردن مادرانی که نگرانیهایی برای فرزندشون دارن به من انگیزه میده” ممنونم از شما
سلام خانم تقانی عزیز. تمرکزو دقت شما بر روی موضوع اوتیسم و اطلاع رسانی دراین باره، قابل تحسینه. پیروز باشید.
سلام بیتا جان امیدوارم من هم سهم کوچیکی در اطلاع رسانی دربارهی اختلال اوتیسم داشته باشم” ممنون از توجه شما
زنده باد پیروز باشید.
از توجه شما متشکرم آقای سید زاده عزیز
سلام زینب جان، امیدوارم در مسیری که پیش گرفتی موفق و موید باشی.
سلام مریم عزیز” ممنونم از لطف شما
سلام مریم” ممنون از محبتت” امیدوارم بتونم در کارم منش نیکویی داسته باشم و مثل تو نیکو منش بشم
زینب جان چقدر خوبه که توجه و تمرکزت رو روى یه موضوع مشخص گذاشتى مطالب ارزشمندتون مى تونه براى خیلى ها مفید و کمک کننده باشه برات آرزوى موفقیت دارم
بی نهایت ممنونم فاطمه جان که به من انرزی میدی ” من هم برای تو آرزوی موفقیت میکنم.