رفتارهای گوشهگیرانه
رفتارهای گوشهگیرانه چی هست؟
به طور کلی رفتارهای گوشهگیرانه همانطور که از اسمش پیداست شامل رفتارهایی میشود که در آن فرد در ایجاد و حفظ تعادل ناتوانیهایی دارد.
اگر این رفتارها در حد افراطی باشد، میشود مشخصهی اختلال های شدید و عمیق.
این افراد ممکن است دچار ترسهای غیر قابل توجیه یا افسردگی شوند.
بارزترین ویژگی افرادی که رفتارهای گوشهگیرانه دارند این است که آنها اعتماد به نفس پایینی دارند و معمولاً در آرزوها، امیال و رفتارهای خود بسیار خشک غیر قابل انعطاف هستند.
در اختلالات طیف اوتیسم هم گاهی موارد مفرط رفتارهای مفرط گوشهگیرانه دیده میشود.
درست است که گوشهگیری یکی از نشانههایی است که که معمولاً افراد مبتلا به اوتیسم با آن توصیف میشوند، اما حد افراطی رفتارهای گوشهگیرانه در طیف شدید و عمیق اختلالات طیف اوتیسم مشاهده میشود.
دلیل بروز رفتارهای گوشهگیرانه
مثل بقیهی موضوعات روانشناسی برای این رفتارها هم دلایل مختلفی عنوان میشود، که در اینجا به بعضی از آنها اشاره میشود.
طرفداران روش تحلیل روان( یعنی روانکاوان )معتقدند که تعرضات درونی و محرکهای ناخودآگاه اغلب دلیل اصلی بروز این رفتارهاست.
طرفداران نظریهی یادگیری اجتماعی( یعنی رفتارگرایان )این مسائل را در رابطه با شکستهایی تفسیر میکنند که در یادگیری رفتارهای اجتماعی به وجود آمده است. ( این نظریه از پشتیبانی تجربی و آماری بیشتری برخوردار است. )
برخی از محیطها و شرایط نامناسبی که رفتارگرایان آن را عامل بروز چنین رفتارهایی میدانند عبارتند از: والدین سختگیر، تنبیه برای ایجاد رفتار ناسب اجتماعی، تشویق کودک به گوشهگیری، عدم ایجاد فرصت برای یادگیری رفتارهای مناسب و الگوی نامناسب رفتاری.
راهحل بهبود رفتارهای گوشهگیرانه
بهبود رفتار کودکان گوشهگیر میتواند از طریق اعمال زیر فراهم شود:
فراهم کردن فرصت مناسب برای یادگیری و تمرین رفتار اجتماعی
ارائهی الگو و مدلهای مناسب
تشویق به رفتارهای مناسب و رضایتبخش.
البته گاهی هم لازم است تا با روشهایی مثل تعامل همه جانبه افرادی را که به صورت افراطی دچار رفتارهای گوشهگیرانه هستند را از دنیای دون خودشان خارج کرد و آنها را به ارتباط با دنیای بیرو تشویق کرد.