پیشنهادهای رفتاری کمک کننده برای ارتباط با کودک اوتیسم
برای این‌که بقیه اعضای خانواده حضور کودک مبتلا به اوتیسم را در جمع خود بپذیرند و قادر باشند ارتباط سالمی را با او برقرار کنند؛ لازم است که پدران و مادران در این زمینه اقداماتی را انجام دهند؛ تا علاوه بر پیشگیری از رفتارهای منفی و بعضاً خطرساز؛ اطمینان حاصل کنند که فرزندانشان ارتباط صحیحی با هم دارند.
برای اطلاع از حساسیت‌های خواهران و برادران کودکان مبتلا به اوتیسم؛ در سنین مختلف؛ می توانید این‌جا کلیک کنید.
پیشنهادهای کاربردی جهت به حداقل رساندن تنش در بین فرزندان سالم با کودک مبتلا به اوتیسم عبارتند از:
۱-هدایت کردن احساسات
کودکان والدین خود را سرمشق قرار می‌دهند. آنان برای رویارویی با کودک مبتلا به اوتیسم؛ شیوه‌های رفتاری پدر و مادر خود را دنبال می‌کنند.
اگر شما به کودک مبتلا به اوتیسم خود عشق بورزید و از او مراقبت کنید؛ سایر فرزندانتان نیز یاد می‌گیرند که قدر خواهر یا برادر خود را بدانند. اگر شما برای احساسات اطرافیان خود احترام قائل شوید؛ کودکانتان می‌توانند آزادانه و به درستی احساسات خود را بیان کنند. در این شرایط آن‌ها می‌توانند تفاوت‌های فردی خود با دیگران را نیز پذیرا باشند.
۲-درباره‌ی اوتیسم با فرزندانتان صحبت کنید
پیشنهاد می‌شود قبل از این‌که شایعاتی درباره‌ی اوتیسم از سوی دیگران به فرزندان شما منتقل شود؛ خودتان در این‌باره با آن‌ها صحبت کنید. سعی کنید اطلاعات لازم را به آن‌ها بدهید و از وجود مشکل آگاهشان کنید.
برخی از مهم‌ترین و پر تکرارترین شایعات و باورهای غلط درباره‌ی اوتیسم را این‌جا مطالعه کنید.
اگر فرزند شما بداند که چرا خواهر یا برادر آن‌ها عملکرد متفاوتی نسبت به آن‌ها دارد؛ در این صورت آمادگی بیشتری برای پذیرش او در خانواده خواهد داشت.
همچنین در این صورت واکنش‌های غیر معمول کمتری از آن‌ها سر خواهد زد و احساسات منفی را در مورد خود و یا سایر اعضای خانواده در سر نخواهد پروراند.
اگر اطلاعاتی که درباره‌ی کودک مبتلا به اوتیسم به خواهران و برادرانش داده می‌شود؛ هم‌تراز با توانایی‌ها و میزان تکامل آن‌ها باشد؛ قطعاً کمک می‌کند تا آن‌ها بتوانند بر تنش‌ها و اضطراب‌ها بهتر غلبه کنند.
به این موضوع تأکید داشته باشید که کودک مبتلا به اوتیسم به گونه‌ای متفاوت از دیگران ارتباط برقرار می‌کند؛ رفتار می‌کند و آموزش می‌بیند.
۳-کاهش دادن ترس‌ها
یکی دیگر از پیشنهادهای کاربردی جهت کاهش رفتارهای نادرست بین فرزندان سالم و کودک مبتلا به اوتیسم و ارتباط درست بین آنان این است که ترس‌های کودکان خود را کاهش دهید.
به عنوان مثال به کودک پیش‌دبستانی خود بگویید که آنان مسبب مشکلات خواهر یا برادر مبتلای خود نیستند. همچنین در طی سال‌های متمادی چندین بار به فرزندانتان یادآور شوید که اوتیسم یک بیماری واگیردار نیست؛ بلکه یک اختلال عصبی است.
۴-حفظ آرامش
شما به عنوان والدین باید آرامش خود را حفظ کنید و این آرامش را به دیگر اعضای خانواده نیز منتقل کنید. به فرزندان خود تأکید کنید که از طغیان احساسات و رفتارهای غیر قابل پیش‌بینی کودک مبتلا؛ واهمه‌ای نداشته باشند.
به فرزندانتان اطمینان دهید که عشق و توجه شما نثار آنان خواهد شد؛ با آنان به گونه‌ای رفتار کنید که مطمئن شوند که شما همواره حافظ ایمنی آن‌ها و تعلقاتشان هستید.
۵-دلداری دادن
فرزندانتان را دلداری بدهید و به آن‌ها بگویید که کودک مبتلا به اوتیسم شخصاً به دنبال طرد آن‌ها نیست؛ بلکه اختلال اوتیسم مانع بازی کردن و پاسخگویی او می‌شود. و او ممکن است به شیوه‌ای متفاوت با آن‌ها ارتباط برقرار کند.
۶-خوب گوش کنید
بدون هیچ پیش داوری به صحبت های فرزندان خود گوش دهید؛ اجازه دهید که آنان متوجه شوند که شما تا چه حد به تفکرات و تصورات آنان (هرچند منفی باشد) اهمیت می دهید.
۷-کمک به بیان عواطف
به فرزندانتان کمک کنید که برای بیان عواطف منفی خود؛ کلمات مناسبی را پیدا کنند؛ اجازه دهید آنان درباره‌ی احساساتی که به دنبال عدم پذیرش از سوی کودک اوتیسم حاصل می‌شود گفت‌و گو کنند.
یکی از پیشنهادهایی که برای این کار در نظر گرفته‌ایم این است که موقعیت خانواده‌ی خود را به صورت نمایشنامه درآورید و برای خود و فرزندانتان نقش‌هایی را برگزینید و با بازی کردن و بیان هیجان‌های درونی؛ احساسات را به درستی برای کودکان به نمایش بگذارید و آنان را با این عواطف آشنا سازید.
۸-بروز عصبانیت
اجازه دهید که کودک سالم با آرنج یا مشتش بر روی عکس کودک مبتلا به اوتیسم؛ عروسک یا بالش بکوبد و آزادانه فریاد بزند.
کودکان مبتلا به اوتیسم مستعد خراب کردن اسباب‌بازی و یا متوقف کردن بازی هستند؛ فرزند سالم شما نیز نیازمند آن است که بتواند به شیوه‌ای قابل قبول عصبانیت خود را بروز دهد؛ البته باید یادآوری کرد که او اجازه ندارد که به دیگران آسیبی برساند.
۹-سپری کردن زمان
با ه یک از فرزندان خود به طور جداگانه زمانی را سپری کنید؛ حتی اگر به مدت ۵ دقیقه هم که شده با آنان گفت‌وگو کنید و تأکید کنید که دوستشان دارید و به فعالیت‌های آنان توجه می‌کنید. و برقراری ارتباط بین آن‌ها با خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسمشان برای شما بسیار مهم است.
۱۰-منطقی باشید
انتظارات منطقی و وافعی از فرزندان سالم خود داشته باشید و به خاطر داشته باشید که افراد سالم و طبیعی نیز هر کدام تفاوت‌ها و مشکلات خاص خود را دارند.
۱۱-تقسیم مسؤلیت‌ها
مسؤلیت‌ها را با همسر خود تقسیم کنید و برای نگهداری از فرزندان با هم مشارکت کنید با انجام این کار هر دو می توانید بی‌وقفه با فرزندان خود همراه باشید. ارتباط بین پدر و مادر برای کودکان بسیار مهم است؛ حتی کودکانی که به ظاهر به این موضوع اهمیت نمی‌دهند هم تحت تأثیر ارتباط پدر و مادر با هم هستند.
۱۲-همراهی در درمان
خواهران و برادران کودک مبتلا به اوتیسم را با خود به کلاس‌های خاص درمانی ببرید؛ تا آنان با اختلال اوتیسم بیشتر و بهتر آشنا شوند.
از آن‌ها حمایت کنید تا بتوانند سؤالات خود را از پزشکان و درمانگران بپرسند و برای همراهی آنان با خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم شیوه‌هایی را به آنان بیاموزید که سبب بالا رفتن اعتماد به نفسشان شود. تا به این ترتیب آن‌ها ارتباط خود را با خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم خود تقویت کنند.
۱۳-تمرین کنید
به فرزندان سالم خود به تمرین روش‌هایی بپردازید که در این روش‌ها به آنان بیاموزید که چگونه در مقابل سؤالات و نظرات منفی دیگران اوضاع را تحت تسلط خود بگیرند. و با توجه به سن و سالشان اطلاعات مناسبی را در اختیارشان قرار دهید و از آنان بخواهید که در مواجهه با اذیت و آزار دیگران از اطلاعات خود استفاده کنند.
۱۴-داستان بخوانید
داستان‌هایی را درباره‌ی نگرانی‌های سایر کودکان دارای خواهر یا برادر اوتیسم؛ بخوانید و درباره‌ی آن‌ها با فرزندان خود صحبت کنید؛ این داستان‌ها به کودک کمک می‌کند تا عکس‌العمل‌ها و نگرانی‌های افراد شبیه به خود را درک کند.
با حمایت شما والدین است که فرزندان می‌آموزند که چگونه پذیرای یکدیگر باشند و ارتباطی مستحکم را تا پایان عمر باهم حفظ کنند.
