باورهای اشتباه درباره اوتیسم
طی سالهای متمادی تعاریف متعددی در زمینهی اوتیسم مطرح شدهاست که همین امر باعث شده باورهای اشتباه یا شایعات دربارهی اوتیسم در بین مردم به وجود بیاید.
در اینجا سعی داریم که شما را با چند نمونه از رایجترین این باورها آشنا کنیم. باورهایی که اگر اصلاح شوند میتوانند به نفع جامعهی اوتیسم و تمام جامعه باشد.
تمام افراد مبتلا به اوتیسم نابغه هستند
افراد مبتلا به اوتیسم هم مثل بقیهی افراد حاضر در اجتماع میتوانند توانمندیهای خاصی در یک زمینهی خاص داشته باشند؛ اما این موضوع که همهی افراد مبتلا به اوتیسم دارای توانمندیهای خارقالعاده هستند؛ فقط یک شایعه است.
البته در بعضی از موارد افراد اوتیسم توانستهاند در زمینه های خاصی تواناییهای قابل توجهی به دست بیاورند. به عنوان مثال خانم تمپل گراندین؛ یک فرد مبتلا به اوتیسم است که توانسته با طراحی یک سازهی معماری که برای محیطهای دامداری استفاده میشود؛ نام خود را در جمع صد مخترع برتر جهان جای دهد.
حالا فکر کنید که ما از تمام افرادی که دچار اختلال اوتیسم هستند؛ توقع انجام چنین کارهایی را داشته باشیم؛ چه میشود؟ این موضوع میتواند آنها را بیشتر و بیشتر در انزوای خود غرق کند؛ فقط همین.
بهتر است اوتیسم را به همان صورتی که هست بپذیریم و توقعات بیجا از افراد مبتلا نداشته باشیم؛ تا آنها هم بتوانند با کسب مهارتهای اجتماعی زندگی سالمی را تجربه کنند.
درمان قطعی اوتیسم تنها با رژیم غذایی ممکن است
یکی دیگر از شایعاتی که دربارهی اوتیسم مطرح است؛ شایعهی درمان قطعی با استفاده از رژیم غذایی است.
رژیم غذایی فاقد کازیئن و گلوتن؛ شایعترین و البته یکی از بهترین رژیمها برای افراد اوتیسم شناخته شدهاست.
این نوع رژیم میتواند برای برخی از افراد مبتلا به اوتیسم مفید باشد و باعث کاهش یا حذف بعضی از نشانهها شود؛ به عنوان مثال این رژیم ممکن است بتواند مشکلات رودهای و گوارشی را در افراد اوتیسم کم کند یا در بهترین حالت آن را از بین ببرد. که این موضوع خود مقدمهای برای کاهش رفتارهای پرخاشگرانه و مشکلآفرین در فرد باشد.
اما درمان قطعی تنها با استفاده از رژیم غذایی؛ فقط یک شایعه دربارهی اوتیسم است.
در هر کجا که با واژهی درمان قطعی برای اوتیسم یا موارد مشابه آن مواجه شدید مطمئن باشید که آن مورد هم میتواند یکی از شایعات دربارهی اوتیسم باشد.
برای آشنایی با نقش تعذیه در اوتیسم اینجا کلیک کنید.
واکسن علت ابتلا به اوتیسم
در سال ۱۹۹۷ اندرو ویکفیلد در مجلهی لنست؛ مقالهای را به چاپ رساند که در آن مدعی شدهبود واکسنهای سهگانه ( سرخک؛ سرخچه و اریون) باعث ابتلا به اختلال اوتیسم میشود.
این مقاله سر و صدای زیادی راه انداخت؛ و واکنش بسیاری از پزشکان و متخصصان حوزهی سلامت را در پی داشت؛ سرانجام بعد از نقدهای فراوانی که بر این نظریه وارد شد؛ این نظریه به سرعت رد شد.
اختلالی برای خانوادههای مرفه
برخی از مردم معتقدند اوتیسم فقط مخصوص خانوادههای مرفهی است که از جایگاه اجتماعی خوبی برخوردار هستند؛ در صورتی که اوتیسم هیچ ربطی به نژاد؛ قومیت؛ سطح اقتصاد؛ تحصیلات و جایگاه اجتماعی ندارد. و اختلالی برای خانوادههای مرفه تنها یک توهم است.
شاید دلیل این طرز فکر این باشد که؛ کودکانی که در مراکز تحت آموزش هستند یا در منزل به صورت خصوصی آموزش میبینند؛ معمولاً متعلق به خانوادههایی با سطح تحصیلات بالا و جایگاه اجتماعی نسبتاً خوبی هستند.
اما نکته اینجاست که این خانوادهها علائم را در کودک جدی میگیرند و با مشاهدهی اولین نشانه ها برای آموزش؛ درمان و توانبخشی اقدام میکنند.
البته اینکه تمام خانوادهها وقتی برای اولین بار با موضوع مواجه میشوند؛ درگیریهای روحی و عاطفی پیدا میکنند؛ موضوعی بسیار طبیعی است.
اما درک کردن موضوع اوتیسم؛ گذر کردن از مرحلهی درگیریها؛ پذیرش اوتیسم در خانواده و اقدام برای آموزشهای ویژهی این افراد؛ جریانی است که میتواند خانوادهها را از هم متمایز کند.
نظریه مادران یخچالی
در سالهای گذشته گمان میشده است که کودکان مبتلا به اوتیسم به این دلیل گرفتار گوشه گیری و انزوا میشوند که؛ خانوادههای آنان مخصوصاً مادرانشان رفتارهایی سرد و به دور از عاطفه با آن ها دارند.
این موضوع سالها باعث رنج مادران و خانوادههای افراد مبتلا به اوتیسم شده بود. همانطور که میدانید بسیار واضح است که بروز نشانههای اوتیسم هیچ ربطی به روابط عاطفی خانوادههای آنان ندارد.
اختلال پسرانه
یکی ازپرتکرارترین شایعات دربارهی اوتیسم این است که اوتیسم اختلالی است که فقط مخصوص پسران است و به هیچ وجه دختران درگیر آن نمیشوند.
اوتیسم اختلالی است که نسبت جمعتی در آن ۴ به ۱ است؛ یعنی از هر ۵ کودک مبتلا به اوتیسم؛ ۴ نفر پسر هستند و یک نفر آنها دختر است. اما این هرگز به آن معنی نیست که اوتیسم اختلالی است که منحصراً پسران دچار آن میشوند.
در اختلال اوتیسم معمولاً تعداد پسران چهار برابر بیشتر از دختران است؛ اما میزان و شدت بروز نشانهها در دختران بیشتر از پسران است.
اختلال مخصوص پسران یک شایعه دربارهی اوتیسم است؛ اما اختلال مخصوص دختران یک واقعیت است. رت نام اختلالی است که منحصراً دختران به آن مبتلا میشوند.
همهی کودکان اوتیسم عقبماهندهی ذهنی هستند
تقریباً بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افراد مبتلا به اوتیسم دچار عقب ماندگی یا تأخیر هستند.
و تقریباً بین ۱۰ تا ۱۵ درصد از افراد مبتلا دارای نبوغ خاصی در زمینهی خاصی هستند. و بقیه با آموزشهایی که دریافت میکنند می توانند به خوبی زندگی کنند. مانند همهی انسانهای دیگر که میتوانند نقاط قوت و ضعفی داشته باشند. به عنوان مثال کسی میتواند در ریاضیات عملکرد بسیار خوبی داشته باشد و در روخوانی دچار مشکل باشد.
اوتیسم تمایلی به برقراری ارتباط ندارد
مبتلایان به اوتیسم در درک زبان بدن یا درک نشانههای غیرکلامی و تداوم مکالمه و تعقییر موضوع مکالمه مشکلات جدی دارند. و این به معنی عدم تمایل آنها به برقاری ارتباط نیست.
افراد مبتلا به اوتیسم تنها به این دلیل در انزوا هستند که در خوانش حالات چهرهی افراد دچار مشکل هستند. و معمولاً به همین دلیل در موقعیتهای اجتماعی مختلف واکنشهای متفاوتی دارند.
افراد اوتیسم بسته به جایگاهی که روی طیف اختلالات اوتیسم دارند؛ میتوانند آموزشهای مخصوص به خود را دریافت کنند و برقراری ارتباط و تداوم رابطه را بیاموزند.
درمانهای جادویی
یکی از رایجترین روشهایی که در ابتدا خانوادهها با آن درگیر میشوند؛ مسئلهی درمانهای قطعی با استفاده از روشهای غیر معمول است؛ که واقعیت ندارد و فقط باعث میشود که زمان طلایی آموزش از بین برود.
سودجویان در این زمینه بسیار زیادند و معمولاً با ارائهی تصویری به دور از واقعبینی مدت های طولانی خانوادهها را سرگرم می کنند که این اصلاً به نفع خانوادهها و کودکانشان نیست.
کودکان اوتیسم هیچ وقت نمیتوانند وارد مدرسه شوند
همیشه دربارهی اینکه اختلالات اوتیسم روی یک طیف قرار دارند حرفهایی زده شده؛ اما اگر بخواهم واضحتر این موضوع را توضیح بدهم باید بگویم؛ برای اینکه معنای اختلالات طیف اوتیسم را بهتر درک کنید؛ میتوانید یک نقطهی سفید را در بالای یک صفحهی کاغذ و یک نقطهی سیاه را در پایین کاغذ تصور کنید؛ حالا فکر کنید در بین این دو نقطه چند نقطه و با چه درجاتی میتواند وجود داشته باشد؟ درست حدس زدهاید؛ میلیونها نقطه با درجات مختلف که هیچکدام شبیه هم نیستند.
یک فرد اوتیسم بسته به نقطهای که روی طیف قرار دارد و آموزشهایی که در سنین قبل از دبستان دریافت کردهاست؛ میتواند وارد مدرسه بشود یا نشود.
البته هر فرد اوتیسم با هر میزان شدتی که از این اختلال نصیبش شده؛ میتواند با آموزشهای مخصوصی که میبیند خود را به درجهی بالاتر برساند و نقطههای سفیدتر را روی طیف اختلالات فتح کند.
بنابراین اگر شنیدید که هیچ فرد اوتیسم در هیچ زمانی نمیتواند وارد مدرسه بشود؛ بدانید که این هم یکی دیگر از شایعات دربارهی اوتیسم است.
یکی از والدین در این اختلال مقصر هستند
منشأ اختلال اوتیسم تاکنون شناخته نشدهاست؛ بنابراین یکی از اشتباه ترین احساساتی که بر روح والدین فرد مبتلا به اوتیسم چنگ میزند؛ احساس گناه به خاطر این قضیه است.
ولی والدین باید بدانند که اوتیسم یک اختلال زیستی-عصبی است که برای هر کسی ممکن است پیش بیاید؛ ربطی به والدین ندارد؛ هیچ خطایی متوجهشان نیست و آنها نباید خود را در مورد این موضوع سرزنش کنند.
اوتیسم یک درمان قطعی دارد
همانطور که اختلال اوتیسم یک دلیل قطعی ندارد و مجموعهای از نشانهها را شامل میشود؛ یک درمان قطعی هم برای آن وجود ندارد و مجموعه ای از روشها برای بهبود وضعیت یک فرد دارای اختلال اوتیسم پیشنهاد میشود.
بهترین روش درمانی برای اختلال اوتیسم ترکیبی از روشهای مختلف است که به تناسب نیاز کودک یا فرد بزرگسال مبتلا به اوتیسم برای او در نظر گرفته میشود.
روشهای درمانی شامل رفتاردرمانی؛ گفتاردرمانی و کاردرمانی که هر کدام از آنها خود میتواند شامل قسمتهای مختلفی باشد.
میتوان مجموعهی این روشها را توانبخشی نامید؛ که بهترین روش برای بهبود وضعیت و پیشرفت رو به جلو برای مبتلایان به اوتیسم است.
افراد اوتیسم توانایی درک حرفهای دیگران را ندارند
افراد اوتیسم توانایی درک حرفهای دیگران را دارند؛ و فقط مشکلی که وجود دارد این است که مبتلایان نمیتوانند به شیوههای معمول با دیگران ارتباط برقرار کنند.
تعدادی از افراد دارای اختلال اوتیسم قادر به ارتباط کلامی نیستند و نمی توانند احساسات خود را از طریق کلمات بیان کنند و این موضوع باعث شدهاست که گاهی افراد گمان کنند که فرد مبتلا به اوتیسم نمیتواند حرفهای دیگران را درک کند. حال آنکه این یک باور غلط و رایج در جامعه است.
اوتیسم یک بیماری روانی است
در بین اکثریت جامعه جا افتاده است که اوتیسم یک بیماری روانی است؛ در صورتی که اوتیسم یک اختلال است که همراه با مجموعهای از نشانهها است. نشانهها بیشتر در حوزه ارتباط و تعامل است.
اوتیسم یک بیماری روانی نیست؛ اختلالی است که قابل بهبود بخشیدن است.
عدم توانایی در صحبت کردن در تمام افراد مبتلا به اوتیسم مشاهده میشود
گاهی در بین افراد دارای اختلال طیف اوتیسم مشاهده شدهاست که تعدادی از این افراد قادر به سخن گفتن نیستند. حتی ممکن است تعدادی از این افراد نتوانند مانند بقیه افراد جامعه گفتار رضایتبخشی داشته باشند؛ اما تعدادی از این افراد هم میتوانند صحبت کنند و هم به درستی پاسخ بدهند. فقط باید آموزشهای لازم را دریافت کنند.
پس عدم وجود در تکلم در افراد مبتلا به اوتیسم یک باور اشتباه عمومی است. یکی از شایعات دربارهی اوتیسم.
اوتیسم غیر قابل درمان است
اوتیسم خود یک موضوع چالشبرانگیز در بین افراد است؛ و این هرگز به آن معنی نیست که یک فرد دارای اختلالات طیف اوتیسم نمیتواند تعقییر کند و در وضعیت بهتری قرار بگیرد.
بلکه فرد مبتلا میتواند با آموزشهای خاص خودش و به شیوهی خاص خودش تعقییر کند و در وضعیت بهتری قرار بگیرد. پس این موضوع که اوتیسم غیر قابل درمان است؛ یکی دیگر از شایعات دربارهی اوتیسم است.
اوتیسم بسیار نادر است
شاید در گذشتههای دور اختلال اوتیسم در موارد نادری رخ میداد؛ اما امروزه در جهان اوتیسم به طور میانگین ۱ به ۶۸ است. یعنی از هر ۶۸ تولد زنده در دنیا ۱ نفر مبتلا به اوتیسم است که این آمار در سالهای گذشته بسیار کمتر بوده است.
در کشور ما هم این آمار بسیار بیشتر از گذشته شدهاست. به طور میانگین در بین هر ۱۰۰ تولد زنده یک نفر مبتلا به اوتیسم است؛ که یک آمار خیره کننده است.
ممکن است در آینده این آمار بیشتر هم بشود. ما باید برای مواجهه با آن آماده باشیم و این آمادگی را در آگاهسازی اجتماعی و تربیت افراد متخصص و درمانگرهای آموزشدیده نشان بدهیم. در غیر این صورت با طوفانی مواجه میشویم که هیچ تدبیری برای آن اندیشیده نشده و جامعه و همچنین افراد مبتلا به اوتیسم و خانوادههایشان؛ درگیر خسارتهای این طوفان میشوند.
باید مانع رفتار تکراری یا کلیشهای فرد اوتیسم شد
هرچند که وجود علائق و رفتارهای تکراری از معیارهای تشخیص اوتیسم است. اما نمیتوان رفتارهای کلیشهای یا علائق تکراری را جزء جدایی ناپذیر اوتیسم دانست.
رفتارهای کلیشه ای ممکن است با افزایش سن کودک تعقییر کنند و از شدت آنها کاسته شود.
نباید مانع رفتارهای کلیشهای در کودک شد بلکه باید هدفهای آموزشی را به گونهای تنظیم کرد که کودک یا فرد بزرگسال مبتلا بتواند بدون آشفتگی و اضطراب مهارتهای مورد نیاز خود را به دست آورد یا آنها را گسترش دهد.
افراد مبتلا به اوتیسم هیچ وقت نمیتوانند زندگی مستقلی داشته باشند
یکی دیگر از شایعات دربارهی اوتیسم یا یکی از محکمترین باورهای اشتباه رایج در جامعه راجع به اوتیسم این است که افراد دارای اختلالات طیف اوتیسم هیچ وقت نمیتوانند زندگی مسقلی داشته باشند.
افراد اوتیسم هم مثل سایر افراد جامعه نقاط قوت و نقاط ضعفی دارند. عدهای از آنها در بزرگسالی میتوانند ادامه تحصیل دهند؛ ازدواج کنند و در شغلی مشغول به کار شوند. و عدهای دیگر نیازمند حمایتهایی هستند تا بتوانند به زندگی ادامه دهند که این حمایتها از شدید تا خفیف متغیر است.
هرکس قادر به تشخیص اوتیسم باشد؛ یک متخصص است
این هم یکی دیگر از شایعات دربارهی اوتیسم است؛ وقتی کسی که در اطرافیانتان مدعی میشود که به دلیل اینکه یک یا چند فرد دارای اوتیسم را دیده؛ میتواند دربارهی مشکل فرزند شما نظر قطعی بدهد؛ مطمئن باشید که او در اشتباه است.
تشخیص اوتیسم کار هرکسی نیست و باید با یک فرد متخصص یا دوره دیده در مورد اوتیسم مشورت کنید.
میتوانید برای آشنایی با روشهای درست برخورد با باورهای و شایعات دربارهی اوتیسم اینجا کلیک کنید.