رفتار تکراری
رفتار تکراری یکی از علائم اوتیسم
یکی از بارزترین علائم اختلالات طیف اوتیسم، مشاهدهی رفتارهای تکراری در فرد است.
برعکس تصور بسیاری از افراد تشخیص اینکه چه رفتاری تکراری است اصلاً کار آسانی نیست.
رفتار تکراری باید در بازههای زمانی مشخصی مشاهده شود و میزان تکرار آن رفتار باید به شکلی باشد که بشود به آن گفت رفتار تکراری، ضمناً آن رفتار باید با مرحلهی تکاملی که کودک در آن قرار دارد متناسب نباشد تا بتوان به آن رفتار گفت رفتار تکراری.
مثلاً اگر کودک دو ساله اشیا را پرت میکند نمیتوان گفت که این رفتار تکراری است چون ممکن است در سنی که او در آن قرار دارد این رفتارها غیرطبیعی نباشد و یا بعد از مدتی به صورت طبیعی حذف شود.
رفتار تکراری و کاهش اضطراب
عدهای معتقدند که کودکان دارای اوتیسم برای کاهش اضطراب به رفتارهای تکراری روی میآورند، برخی بر این باورند که رفتارهای تکراری از سوی کودکان دارای اوتیسم صرفاً برای جلب توجه انجام میشود و گروهی نیز معتقدند این نوع از رفتارها تلاشی است برای فرار از یک موقعیت.
کدام یک از موارد بالا میتواند درست باشد؟
در واقع هر سه مورد میتواند در جای خود درست باشد، و این یکی از نکاتی است که در افراد دارای اوتیسم باید به صورت موردی بررسی شود.
درمانگر باید بعد از مشاهدهی رفتار دو سؤال مهم و کلیدی را از خود بپرسد:
۱ – آیا رفتار زمانی رخ میدهد که فرد در انتظار فعالیت تازهای است؟
۲ – آیا رفتار زمانی رخ میدهد که کودک دور از اسباببازی محبوب یا غذای مورد علاقهاست و یا از فعالیتی محروم شده است؟
پژوهشها نشان میدهد که انجام رفتارهای تکراری در افراد مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم، بیشتر ناشی از تمایل آنها از گذر از یک فعالیت به فعالیت دیگر است، پژوهشگران معتقدند که این دورههای گذار برای افراد دارای اوتیسم استرسزا هستند و این مورد باید در جریان آموزش آنها بیشتر ورد توجه باشد.
آیا رفتارهای تکراری مخصوص کودکان اوتیسم است؟
پاسخ سؤال این است، خیر رفتارهای تکراری صرفاً مخصوص افرادی که درای اختلالات طزف اوتیسم هستند نیست، و در اختلالات دیگری مثل سندروم تورت و اختلال وسواس فکری هم مشاهده میشود، اما عموم افراد دارای اوتیسم رفتارهای تکراری از خود نشان میدهند( بیش از ۴۰ درصد)
کودکان دارای اوتیسم تنوع بیشتری از رفتارهای تکراری یا کلیشهای را نسبت به سایر اختلالات از خود نشان میدهند.
افراد دارای اوتیسم ممکن است رفتارهای تکراری را به دلیل حالات روحی مثل استرس کسالت یا هیجان با فراوانی بیشتری انجام بدهند.
تحریک حسی مثل محرکهای بویای، لمسی، چشایی، شنیداری، دیداری و تعادلی ممکن است برای افراد دارای اوتیسم منجر به رفتارهای تکراری شود.